بسیاری از افراد تصور میکنند مهریه زن فقط به خود او تعلق دارد و پس از مرگش پرداخت مهریه نیز منتفی میشود.
اما باید بدانید:
مهریه زن بعد از فوت او ساقط نمیشود.
درواقع تکلیف مهریه زن فوت شده باید مشخص شود و به طور کامل به وراث او پرداخت گردد. وراث زن را فرزندان، والدین و سایر بستگان تشکیل میدهند که از مهریه سهم میبرند. در ادامه قانون مهریه در صورت فوت زن را با هم بررسی میکنیم. پس برای آشنایی با شرایط ارث مهریه همراه ما باشید.
قانون مهریه زن فوت شده
طبق قوانین ایران مهریه حق مالی زن است . لذا مانند سایر حقوقی مالی پس از فوت وی قابل مطالبه توسط وراث می باشد.به عبارت دیگر، خانواده و وراث زن میتوانند مهریه را از دارایی های شوهر یا اموال باقی مانده او درخواست کنند.
موضوع پرداخت و تقسیم مهریه بعد از فوت زن، کمی پیچیده است و به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ مثل مقدار و نوع مهریه، وضعیت مالی شوهر، و شرایط قانونی وراث. اگر مهریه به صورت پول نقد یا دارایی ای تعیین شده باشد که قابل تبدیل به پول باشد، این بدهی به وراث زن منتقل میشود و باید از اموال شوهر تأمین شود. حتی اگر شوهر هنوز زنده باشد، موظف است مهریه را به وراث پرداخت کند. البته استثناهایی هم وجود دارد، مثل بخشش مهریه یا گذشت زن از مهریه قبل از فوتش. نکته مهمتر این است که مهریه جزو دیون ممتازه می باشد. یعنی پس از فوت زن و در صورت مطالبه ابتدا باید پرداخت شود.
❓مهریه زن فوت شده به چه کسی میرسد
مهریه زن عندالمطالبه است و از حقوق مالی او بهحساب میآید. با فوت زن مهریه به وراث او میرسد. اما وراث زن چه کسانی هستند؟
- همسر: اگر تنها وارث زن همسرش باشد، تمام مهریه به همسر میرسد.
- فرزندان: فرزندان نیز در گروه وراث زن قرار میگیرند و از مهریه سهم میبرند.
- والدین: در صورتی که والدین زن زنده باشند، از مهریه سهمی خواهند داشت.
ذکر این نکته لازم است که فرزندان برای دریافت مهریه باید اقامه و طرح دعوا کنند و سهم خود را دریافت نمایند.
❓مهریه زن فوت شده چگونه محاسبه میشود
اگر مهریه زن وجه رایج مثل پول نقد باشد، با توجه به تورم و شاخص قیمت سالانه محاسبه میشود و بین وراث تقسیم میگردد. اگر مهریه وجه غیر رایج مثل طلا باشد، طبق همان چیزی که مشخص شده است به وراث پرداخت خواهد شد.
فرمول محاسبه مهریه زن بعد از فوت شوهر برای وجه رایج ساده است. در مرحله اول شاخص قیمت سالانه بانک مرکزی در سال قبل از سال درخواست مهریه زن را بر شاخص قیمت سالانه بانک مرکزی در سال ازدواج تقسیم میکنیم. در مرحله بعد نتیجه را در مبلغ مهریه مشخص شده ضرب مینماییم. توجه داشته باشید که مبنای محاسبه برای نحوه وصول مهریه زن فوت شده سال فوت زن است نه تاریخ مطالبه.
اعسار مهریه در صورت فوت همسر
اگر در شرایطی زوج قادر به پرداخت مهریه بهصورت یکجا نباشد میتواند به دادگاه مراجعه نماید و تقاضای اعسار از پرداخت مهریه کند. به این ترتیب دادگاه نیز با بررسی شواهد و مدارک پرداخت مهریه را برای زوج قسط بندی میکند. زوج نیز موظف است مهریه را به صورت قسطی به وراث پرداخت کند. نکتهای مهم در این زمینه وجود دارد که پرداخت مهریه بر تمام دیون دیگر مرد اولویت دارد. بنابراین در هر شرایطی شوهر باید مهریه را به صورت قسطی یا یکجا به وراث پرداخت کند.
از طرفی وراث زن میتوانند با مراجعه به دادگاه برای گرفتن مهریه زنی که فوت شده اقدام کنند. در صورت وجود فرزندان صغیری که تحت سرپرستی قیم هستند، قیم وظیفه دارد برای دریافت مهریه و احقاق حقوق فرزندان اقدام کند. برای محاسبه دقیق مهریه و آگاهی از شرایط اعسار، بهتر است با یک وکیل متخصص و با تجربه جلسه مشاوره داشته باشید.
❓مدارک لازم برای مطالبه مهریه زن فوت شده
برای دریافت مهریه پس از فوت زن، وراث باید مدارک زیر را به دادگاه ارائه دهند:
- گواهی حصر وراثت: این گواهی تعداد وراث و سهم آنها را مشخص مینماید.
- عقدنامه: برای دریافت مهریه باید عقدنامه به عنوان یک مدرک رسمی که مهریه در آن قید شده است، به دادگاه ارائه شود.
❓آیا قتل باعث تغییر قانون مهریه زن فوت شده میشود
ممکن است این سؤال برای شما مطرح شود که اگر زوجه به قتل برسد تکلیف مهریه او چه میشود. درصورتی که زن توسط قاتل کشته شود وضعیت مهریه هیچ تغییری نمیکند و باید به وراث مهریه زن فوت شده پرداخت شود.اما اگر زن توسط همسر خود به قتل رسیده باشد، سهم مهریه زوج به وراث دیگر خواهد رسید.
❓شرایط گرفتن مهریه زن فوت شده در دو حالت بیفرزند و با فرزند چیست
داشتن یا نداشتن فرزند بر میزان سهم وراث از مهریه تأثیر میگذارد. دو حالت در این زمینه وجود دارد:
📌مهریه زن فوت شده دارای فرزند
در صورتی که زن فرزندانی داشته باشد، آنها از سهچهارم مهریه سهم میبرند. یک چهارم باقیمانده نیز سهم شوهر است. در این میان پسر دوبرابر از دختر ارث خواهد برد. فرزندان می توانند با اقامه دعوا علیه شوهر، سهم خود را از مهریه مطالبه کنند.
📌مهریه زن فوت شده بدون فرزند
اگر زن فرزندی نداشته باشد تمام مهریه او به شوهر میرسد و مرد تعهدی برای پرداخت مهریه به دیگران ندارد. البته این در شرایطی است که والدین زن در قید حیات نباشند. اگر والدین زن زنده باشند نصف مهریه متعلق به آنهاست. سهم پدر از مهریه دو سوم و سهم مادر یک سوم است. همچنین اگر وراث دیگری بهغیراز والدین باشند مانند خواهر، برادر، دایی و عمو، نصف مهریه به آنها میرسد و نصف دیگر متعلق به شوهر خواهد بود. وراث زن می توانند از طریق دادگاه حقوقی برای دریافت مهریه اقدام کنند.
کلام آخر
همان طور که در این مقاله اشاره کردیم، مهریه زنی که فوت کرده، از گردن مرد ساقط نمی شود و به وراث او منتقل میشود. وراث میتوانند با مراجعه به دادگاه حقوقی، سهم خود از مهریه را درخواست کنند و این حق آنهاست که دریافت کنند. نکته مهم این است که مهریه زن عندالمطالبه است و نسبت به سایر بدهی های مرد اولویت دارد.
با توجه به پیچیدگیهای حقوقی موضوع مهریه و وراثت، بهترین کار این است که برای پیگیری پرونده خود به یک وکیل متخصص و باتجربه مراجعه کنید. گروه وکلای مشهد، تیمی قدرتمند از وکلا و کارشناسان حقوقی با تجربه را گرد هم آورده تا در این مسیر کنار شما باشند و به بهترین شکل پروندهتان را پیش ببرند.
آیا تا به حال خودتان یا اطرافیانتان با چنین مسئله ای روبرو شدهاید؟ چالشها و نکات مهم آن را تجربه کرده اید؟ خوشحال میشویم اگر دیدگاه و تجربه تان را با ما به اشتراک بگذارید.